Αυτή η μικρή πέτρα από αχάτη (1η εικόνα) θεωρήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού η σημαντικότερη αρχαιολογική ανακάλυψη των τελευταίων 65 χρόνων στην Ελλάδα.
Βρέθηκε 5 χρόνια πριν σε ένα λακκοειδή τάφο κοντά στο μυκηναϊκό παλάτι της Πύλου, μαζί με άλλα αντικείμενα μινωικής προέλευσης πιθανότατα, σφραγίδες, χρυσά δαχτυλίδια, σπαθί. Πέρασε
απαρατήρητη για δυο χρόνια περίπου, πριν οι αρχαιολόγοι αντιληφθούν περί τίνος πρόκειται.
Είναι μεγέθους μόλις 3,5 εκατοστών και οι λεπτομέρειες της εικόνας δεν διακρίνονται με γυμνό μάτι αλλά χρειάζονται ειδικό μικροσκόπιο. Ο τάφος χρονολογείται στο
1450 π.Χ. μια εποχή κατά την οποία πιθανολογείται ότι μια νέα ελίτ από την ενδοχώρα πήρε τον έλεγχο της Κνωσσού στην Κρήτη. Το μυστήριο γύρω από την κατασκευή του οφείλεται στο γεγονός ότι
για να χαραχτεί ένα σχέδιο με τέτοια λεπτομέρεια σε τόσο μικρό μέγεθος θα χρειαζόταν μεγεθυντικός φακός, κάτι που ακόμη δεν έχει βρεθεί στα αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής του χαλκού.
Τεχνουργήματα ανάλογης ποιότητας δεν άρχισαν να φτιάχνονται παρά 1000 χρόνια αργότερα κατά την κλασσική περίοδο της Αρχαίας Ελλάδας. Με βάση αυτό το εύρημα, οι
ειδικοί θεωρούν ότι το επίπεδο τέχνης του Αιγαίου κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ ήταν πιο υψηλό απ’ ότι νομίζαμε και ότι πιθανότατα είχανε από τότε τεχνολογίες που νομίζαμε ότι δεν εμφανίστηκαν
παρά αιώνες μετά.
Ο πολεμιστής που σκοτώνει τον αντίπαλό του, έχει το ίδιο σπαθί με αυτό που βρέθηκε δίπλα στο νεκρό άνδρα του τάφου.
Από τα άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν στο τάφο, φαίνεται ότι ο νεκρός ήταν κρητικής προελεύσεως. Σε ένα χρυσό δαχτυλίδι απεικονίζονται τέσσερις γυναίκες εκ των
οποίων η μία μάλλον θεά λόγω του ύψους της και το χαρακτηριστικό κρητικό ιερό, που συμβολίζει την ιερή στήλη πλαισιωμένο από δυο δέντρα, μάλλον φοίνικες, ιερά δέντρα στο Αιγαίο, στη Κύπρο και
σε όλη την ανατολική Μεσόγειου (οι χουρμαδιές ήταν το ιερό δέντρο της Αστάρτης).
Πέρα από την αρχαιολογική αξία του δαχτυλιδιού, ο τάφος στο σύνολό είναι πολύ σημαντικός για τη γνώση της προϊστορίας του Αιγαίου. Έχουμε και εδώ το βασιλικό
έμβλημα του γρύπα, του φανταστικού αυτού ζώου που εμφανίζεται στις νωπογραφίες της Κνωσσού και της Θήρας, αλλά και στην ευρύτερη Μεσόγειο, κυρίως στην Αίγυπτο τη Φοινίκη και τη Συρία.
Να σημειωθεί ότι είναι ένας από τους λίγους ασύλητους βασιλικούς τάφους της εποχής του Χαλκού που έχουν βρεθεί στην Ελλάδα. Οι θολωτοί τάφοι, λόγω του μεγέθους
τους ξεχώριζαν και ήταν εύκολος στόχος για τους αρχαιοκάπηλους.
